دندان عقل یا سومین دندان آسیاب بزرگ، معمولاً بین سنین ۱۷ تا ۲۱ سالگی شروع به رویش می‌کند.
در گذشته فک انسان‌ها بزرگ‌تر بود و این دندان‌ها فضای کافی برای رشد داشتند، اما امروزه به دلیل کوچکتر شدن فک، معمولاً جایی برای رویش صحیح دندان عقل وجود ندارد.
به همین دلیل، دندان عقل در بسیاری از افراد به صورت نهفته (زیر لثه باقی‌مانده) یا نیمه‌نهفته (بخشی از آن بیرون آمده) رشد می‌کند که می‌تواند مشکلات زیادی ایجاد کند.
⚠️ مشکلات شایع دندان عقل
فشار به دندان‌های کناری و کج شدن ردیف دندان‌ها
ایجاد پوسیدگی در دندان عقل و حتی دندان مجاور به دلیل دشواری در تمیز کردن
ایجاد عفونت و التهاب لثه در ناحیه اطراف دندان عقل
ایجاد درد در فک، گوش، چشم و سر
احتمال تشکیل کیست یا عفونت شدید که حتی ممکن است نیاز به بستری در بیمارستان داشته باشد
🧑⚕️ بهترین سن برای جراحی دندان عقل
بهترین زمان برای کشیدن دندان عقل قبل از ۲۰ سالگی است.
در این سن، ریشه دندان هنوز کامل نشده و استخوان فک انعطاف بیشتری دارد، بنابراین:
جراحی ساده‌تر و سریع‌تر انجام می‌شود،
درد و التهاب پس از عمل کمتر است،
روند ترمیم سریع‌تر خواهد بود.
⚠️ عوارض کشیدن دیرهنگام دندان عقل
اگر کشیدن دندان عقل تا سنین بالاتر به تعویق بیفتد، ممکن است با مشکلات زیر مواجه شوید:
ضخیم و سخت شدن ریشه و دشواری در جراحی
ترمیم کندتر پس از کشیدن دندان
پوسیدگی دندان‌های مجاور
احتمال فک‌جوش شدن دندان
خطر شکستن استخوان فک در افراد مسن
کاهش تحمل بیمار به علت مصرف داروها یا بیماری‌های زمینه‌ای (قلبی، ریوی و…)
🦠 عفونت اطراف دندان عقل
در بسیاری از موارد، قسمتی از لثه روی دندان عقل نیمه‌رویش‌یافته را می‌پوشاند. این ناحیه مستعد تجمع مواد غذایی و باکتری‌هاست و در نتیجه باعث ایجاد عفونت دردناک و بوی بد دهان می‌شود.
در این حالت، دندان‌پزشک می‌تواند ناحیه را تمیز و ضدعفونی کند، اما راه‌حل قطعی و دائمی، خارج کردن دندان عقل است تا محل تجمع میکروب‌ها برای همیشه از بین برود.
✅ جمع‌بندی
کشیدن دندان عقل، به‌ویژه در سنین پایین‌تر، تصمیمی پیشگیرانه و هوشمندانه است که از مشکلات بعدی مانند درد، عفونت، کجی دندان‌ها و هزینه‌های سنگین درمان جلوگیری می‌کند.
اگر هنوز دندان عقل شما رشد نکرده یا نیمه‌رویش یافته است، حتماً با دندان‌پزشک متخصص جراحی فک و دهان مشورت کنید تا بهترین زمان برای خارج کردن آن تعیین شود.